MKB: katalysator in opkomende landen

Sinds kort ben ik als business analist in dienst getreden bij Lendahand. Deze social enterprise financiert via haar crowdfunding platform MKB’s in opkomende landen. Dit doet zij omdat juist deze MKB’s positief kunnen bijdragen aan minder armoede, maar hierbij belemmerd worden door slechte toegang tot financiering. Dat wilde ik zelf wel eens staven en heb daarom onderzoek gedaan naar een land waar Lendahand o.a. actief is, de Filipijnen. Wat meteen mijn verbazing wekte, is het feit dat de Filipijnse MKB sector slechts 8% van alle bedrijven in het land omvat en toch ruim 31% van de werkgelegenheid creëert. Hieronder een uiteenzetting waarom het in mijn optiek zo belangrijk is dat deze sector de kans krijgt om te groeien.

MKB als banenmotor van de economie

Het MKB wordt vaak omschreven als de banenmotor van de economie. Zo blijkt ook uit de cijfers: in ontwikkelde landen zorgen de MKB’s voor gemiddeld 60% van de banen. In opkomende landen ligt dit percentage een stuk lager, gemiddeld op 30%. Voor een groot deel kan dit lage percentage worden toegeschreven aan gebrekkige toegang tot (groei) kapitaal. Het MKB wordt in deze landen daarom ook wel ‘the missing middle’ genoemd.

The missing middle op de Filipijnen

Uit een recent verschenen rapport van de 'Phillipine Institute for Development Studies' (PIDS) blijkt het aandeel van het aantal MKB’s op de Filipijnen slechts 8,1% te bedragen, ten opzichte van 91,6% microbedrijven en 0,3% grote corporaties. Deze cijfers benadrukken weer eens hoe groot de ‘missing middle’ is op de Filipijnen. Uit hetzelfde rapport komt naar voren dat de grote microsector circa 30% van de werkgelegenheid genereert in het Zuidoost-Aziatische land. Het MKB daarentegen, levert met een veel kleiner aandeel in de bedrijvigheid inmiddels al meer banen op: circa 31,2%.

In 2009 leefde zo’n 26,5% van de Filipijnse inwoners onder de armoedegrens en dit is in de afgelopen jaren helaas nauwelijks afgenomen. Dat er meer banen nodig zijn, blijkt ook uit een onderzoek van de Wereldbank in 2013. Hierin komt naar voren dat er in de komende vier jaar 14,6 miljoen zogenaamde baankansen nodig zijn die mensen uit de armoede moet helpen op de Filipijnen. Om al deze baankansen te realiseren, is het van groot belang dat de relatief kleine MKB sector de mogelijkheid krijgt om te groeien.

Oorzaken missing middle

Veel MKB’s op de Filipijnen hebben moeite te groeien vanwege slechte toegang tot krediet. De MKB’s zijn nét niet professioneel genoeg om bij een bank aan te kloppen en aan de andere kant nét te groot of te complex om via een microkrediet organisatie een lening te verkrijgen.

Meer specifiek, uit eerdergenoemd rapport van het PIDS blijkt dat MKB’s moeite hebben om aan de strenge en vele eisen van banken te voldoen. Een voorbeeld is de strenge onderpandeis die banken stellen, maar ook de vereiste (zeer) korte terugbetaaltijd en de minimale grootte van de lening. Ook zijn de meeste MKB’s vaak niet in staat om financiële informatiestukken te verstrekken zoals jaarverslagen, winst- en verliesrekeningen of volledige business plannen. Banken zijn tot slot niet bereid om de nodige ondernemersondersteuning te verstrekken aan hun klanten, zoals boekhoudkundig advies.

Aan de andere kant is het voor MKB’s vaak onmogelijk om bij microkredietinstellingen aan te kloppen. Niet in de laatste plaats vanwege de vaak hoge rentes en de korte aflostermijnen. In sommige gevallen stellen deze instanties een aflosschema voor waarbij de ondernemer iedere week, en soms zelfs iedere dag, een aflossing dient te doen. Een dergelijke constructie zorgt ervoor dat de ondernemer zich niet op zijn bedrijf kan richten, maar terecht komt in administratieve rompslomp. Daarnaast hebben microkredietinstellingen veel kennis van het verstrekken van kleine leningen aan groepen ondernemers tegelijk, maar niet van het verstrekken van grotere leningen aan individuele ondernemers. De MKB ondernemers vallen zodoende tussen wal en schip.

Samenvattend

Al met al is de onder-gefinancierde MKB sector onmisbaar voor de sociale- en economische ontwikkeling op de Filipijnen door de baankansen die ze scheppen. Toegang tot mesokredieten via crowdfunding lijkt een effectieve manier om de té kleine MKB sector in opkomende landen van kapitaal te voorzien en te kunnen laten groeien. De juiste balans tussen het creëren van sociale impact enerzijds en tegelijkertijd financieel rendement anderzijds is hierbij cruciaal. Het lijkt er dan ook op dat Lendahand ontwikkelingssamenwerking in een nieuw jasje heeft gestoken.

Bekijk hier de ondernemers.

Recibe nuestras últimas publicaciones del blog directamente en tu bandeja de entrada

Déjanos tu correo electrónico para recibir un mensaje cada vez que publiquemos una nueva entrada en el blog.